Ο Δημήτρης Μαυρομάτης ήταν αρκετά νέος όταν διάβασε τη φράση του Αντρέ Μαλρό ότι «η τέχνη είναι μια αντίσταση στο πεπρωμένο». Σε έναν γόνο που μεγάλωνε στους κόλπους μιας πολύ πλούσιας οικογένειας, αυτές οι λέξεις του Γάλλου συγγραφέα μπορεί να μην έλεγαν κάτι, όχι όμως όταν μιλάμε για τον συγκεκριμένο Ελληνα.
Οπως λένε γνωστοί του, ο Μαυρομάτης μπορεί να επαίρεται ότι από έφηβος αποφάσισε να πάει κόντρα στο δικό του πεπρωμένο. Αυτό που τον ήθελε σίγουρο διάδοχο της τεράστιας εμπορικής αυτοκρατορίας που έστησε ο Κωνσταντινοπολίτης πατέρας του, την οποία όμως ο υιός πούλησε κερδίζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια.
Η τελευταία λέξη άλλωστε δεν είχε ποτέ ιδιαίτερη σημασία για τον Ελληνα κροίσο παρά μόνο σε ό,τι είχε να κάνει με την αγάπη του για την τέχνη ή με συγκεκριμένες επενδύσεις. Απόδειξη; Ακόμη και κάποιες από τις εμβληματικές κατοικίες του ανά τον κόσμο βγαίνουν κατά διαστήματα σε πώληση από αυτόν τον επιλεκτικά μοναχικό δισεκατομμυριούχο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι τώρα ήρθε πάλι η σειρά για την εκπληκτική βίλα του στη Μύκονο, η οποία πωλείται μέσω private sale και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες το αντίτιμο που ζητάει ο Μαυρομάτης είναι 25 εκατ. ευρώ.
…Οπως είναι επιπλωμένη
Μάλιστα οι ενδιαφερόμενοι, σύμφωνα με τα όσα διαρρέουν, ενημερώνονται ότι ο ιδιοκτήτης της βίλας δεν μπαίνει στη διαδικασία του λεγόμενου «παζαριού», κάτι που συνειδητοποίησαν μέχρι τώρα τουλάχιστον δύο υποψήφιοι αγοραστές. Το ποσό είναι τεράστιο λένε κάποιοι άνθρωποι από τον χώρο του real estate, ως απόλυτα δικαιολογημένο το χαρακτηρίζουν από την άλλη αυτοί που έχουν φιλοξενηθεί ή προσκληθεί στην εν λόγω κατοικία. Ο Δημήτρης Μαυρομάτης την πουλάει στη συγκεκριμένη τιμή μαζί με όλα τα έπιπλα, τα αντικείμενα και τα έργα τέχνης που διακοσμούν τους εσωτερικούς χώρους της βίλας του στα Χουλάκια.
Πρόκειται για την παλιά βίλα του αείμνηστου εκδότη Αντώνη Λυμπέρη, όχι όμως αυτή που κατέληξε στον εφοπλιστή Γιώργο Προκοπίου. Παρέμενε ημιτελής όταν την αγόρασε πριν από εννιά χρόνια έπειτα από συνεννόηση με τον Δημήτρη η αείμνηστη αδελφή του Λιάνα Μαυρομάτη.
Πέρα από το κόστος της αγοράς, τα δύο αδέλφια ξόδεψαν πάνω από 3 εκατ. ευρώ προκειμένου να αποπερατωθεί, να διακοσμηθεί και να επιπλωθεί με ό,τι καλύτερο υπήρχε στην αγορά. Μόνο το μπαρ διά χειρός Francois-Xavier Lalane που αντικρίζουν φίλοι και επισκέπτες του ακριβοθώρητου συλλέκτη κοστίζει πάνω από 6.200.000 ευρώ.
Το είχε αγοράσει η interior designer Λιάνα Μαυρομάτη σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στο Παρίσι και στην ουσία είναι ένα έργο τέχνης το οποίο αποτελούν δύο πορσελάνινοι στρουθοκάμηλοι.
Η κατοικία των 1.500 τ.μ. συνδυάζει ιδανικά το design και την τέχνη, αλλά και το μοντέρνο με το παραδοσιακό στυλ της Μυκόνου.
Διαθέτει έξι υπνοδωμάτια-σουίτες και φυσικά το master bedroom, επτά μπάνια, τα πατώματα είναι από ψηφίδες μαρμάρου, ενώ η χρυσή πόρτα της εισόδου κατασκευάστηκε από Γάλλο καλλιτέχνη.
Η απώλεια και η απόφαση
Το πεπρωμένο, απέναντι στο οποίο ήθελε να είναι σχεδόν πάντα ο Μαυρομάτης, τον χτύπησε με μια οδυνηρή απώλεια τον Ιούλιο του 2019. Μια ξαφνική επιπλοκή στην υγεία της αδελφής του Λιάνας, την οδήγησε στο νοσοκομείο, όπου και κατέληξε μετά από σύντομη νοσηλεία, γεμίζοντας θλίψη την καρδιά του αδελφού της. Μετά την απώλεια της Λιάνας η Μύκονος δεν θα ήταν ποτέ πια η ίδια γι’ αυτόν και όσοι τον είδαν πριν από πέντε καλοκαίρια στο «Solymar» διαπίστωσαν ότι δεν είχε πολλή όρεξη για παρέες ή κουβέντες.
Φέτος δεν έχει θεαθεί ακόμη στο νησί και η απόφασή του να πουλήσει την εκπληκτικής αισθητικής βίλα του ζητώντας, όπως ακούγεται, 25 εκατ. ευρώ συζητήθηκε αρκετά σε επώνυμες παρέες. Το μόνο που δεν θα αντικρίσει ο επισκέπτης σε αυτή την κατοικία είναι κάποια από τα δεκάδες διάσημα έργα τέχνης που έχει στην κατοχή του ο Δημήτρης Μαυρομάτης. Εχει επιλέξει να κρατάει μακριά από το νησί τους πίνακες Πικάσο που του ανήκουν, έργα του Μπασκιά και γλυπτά του Τζακομέτι αξίας εκατομμυρίων ευρώ.
Ο ανήσυχος συλλέκτης
Ηταν η τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου πριν από απο 17 χρόνια και ο ήλιος έλαμπε στο Μονακό την ημέρα των εγκαινίων της έκθεσης γλυπτών που φιλοτέχνησε η αείμνηστη Σοφία Βάρη-Μποτέρο. Ανάμεσα στους καλεσμένους από το διεθνές jet set και ισχυρούς Ελληνες φιλότεχνους ήταν και ο Δημήτρης Μαυρομάτης, ο μεγαλύτερος τότε συλλέκτης αντικειμένων του 18ου αιώνα στον κόσμο.
Η είδηση ότι κομμάτια της περίφημης συλλογής του από πορσελάνες έβγαιναν σε δημοπρασία εκείνη την περίοδο είχε ήδη γίνει γνωστή στους κύκλους των συλλεκτών, ενώ ο ογκώδης τόμος με τη λεπτομερέστατη παρουσίαση των 86 αντικειμένων είχε ήδη γεννήσει πόθους για το σύνολο των κομματιών.
Η πώληση της κατοικίας των έξι ορόφων που δέσποζε στην Belgravia -βρισκόταν στην Chester Square- του απέφερε τότε σύμφωνα με τα όσα διέρρευσαν ένα ποσό της τάξης των 40 εκατ. ευρώ. Η συγκεκριμένη πλατεία στο Λονδίνο βρίσκεται στην πιο αριστοκρατική ίσως συνοικία της πόλης και θεωρείται μία από τις ακριβότερες σε ό,τι αφορά το real estate στη βρετανική πρωτεύουσα.
Αυτό δεν εμπόδισε τον γιο του εύπορου επιχειρηματία από την Κωνσταντινούπολη να την πουλήσει όταν ένιωσε ότι δεν έχει να του προσφέρει τίποτε άλλο. Ο Μαυρομάτης είχε ήδη αποκτήσει το παρατσούκλι «Το μάτι» χάρη στο εξαιρετικό αισθητήριο που διαθέτει, ειδικά όταν αναζητούσε τις σπανιότατες πορσελάνες Σεβρών, τις οποίες λάτρεψε από τότε που νεαρός ακόμα έκανε τις βόλτες του στα παλαιοπωλεία του Marche aux Puces στο Παρίσι.
Οι φίλοι του 67χρονου Eλληνα επιχειρηματία έχουν να λένε για τον ευαίσθητο χαρακτήρα του και μια διαφορετικότητα που τον έκανε να ξεχωρίσει στον χώρο της τέχνης. Ο πατέρας του ήταν μπίζνεσμαν και, όπως απέδειξε η πορεία του, πολύ διορατικός, αφού με έδρα το Παρίσι είδε μακριά, πιο συγκεκριμένα στην Αφρική. Εμπορεύεται καφέ και κακάο από το Καμερούν και οι δουλειές πάνε τόσο καλά που η επιχείρηση ανοίγει γραφεία στο Λονδίνο, στη Γενεύη και το Αμστερνταμ.
Πεθαίνοντας το 1977 αφήνει πίσω του μια αυτοκρατορία, το βάρος της οποίας αδυνατεί να σηκώσει ο 19χρονος τότε Δημήτρης, που είχε ήδη αρχίσει να «ερωτοτροπεί» με τις αντίκες. Εχοντας απόλυτη συναίσθηση ότι μια λάθος κίνηση μπορούσε να οδηγήσει σε απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων, αποφασίζει να πουλήσει την οικογενειακή επιχείρηση.
Χρειάστηκε κάτι παραπάνω από 1,5 χρόνο για να κλείσει το deal και συμφώνησε στην πώληση όταν ήταν βέβαιος ότι θα έπιανε την υψηλότερη τιμή. Οταν έπεσαν οι τελικές υπογραφές, ήταν πλέον ένας νεαρός δισεκατομμυριούχος που κοιτάζοντας μπροστά ανοίγει το πρώτο του χρηματιστηριακό γραφείο στη Γενεύη το 1981, σε ηλικία 23 ετών. Θα ακολουθήσουν κι άλλα, όμως εν αντιθέσει με τον πατέρα του το πάθος του δεν ήταν οι business, αλλά οι σπάνιες πορσελάνες και τα αντικείμενα του 18ου αιώνα.
Αυτά λοιπόν τον οδηγούν στην αναζήτηση σπανιότατων κομματιών, όπως το περίφημο μαύρο βάζο που δέσποσε στο εξώφυλλο του καταλόγου της δημοπρασίας με τα 1.986 δικά του αντικείμενα.
Είναι μοναδικό στον κόσμο, όπως και κάποια άλλα κομμάτια της πολύ μεγάλης συλλογής του κ. Μαυρομάτη, ο οποίος κάποια στιγμή έχασε τον λογαριασμό αφού αυξάνονταν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό όταν απευθύνθηκε στον ειδικό Τζον Ουάιτχεντ, το 2004, έχοντας μόλις αγοράσει ένα υπέροχο πορσελάνινο βάζο Σεβρών του 1770, το οποίο ήταν ζωγραφισμένο από τον Ντοντίν, τον σπουδαιότερο καλλιτέχνη του διάσημου εργοστασίου.
Από το βάζο έλειπε το κάλυμμά του και ο κ. Μαυρομάτης ρώτησε τον Ουάιτχεντ αν υπήρχε άλλο βάζο σε αυτή τη φόρμα από το οποίο θα μπορούσε να γίνει ένα αντίγραφο. Ο τελευταίος δεν χρειάστηκε να ψάξει πολύ για να του πει: «Φυσικά και υπάρχει, εσύ το έχεις και αυτό!». Είχε και άλλα, εντελώς διαφορετικά και πανάκριβα αντικείμενα, όπως η συλλογή διαμαντιών του, από την οποία επέλεξε να βγάλει σε δημοπρασία 16 κομμάτια.
Κορυφαίο ήταν το Graff Ruby, ένα δαχτυλίδι 8,62 καρατίων με μια πέτρα Βιρμανίας εξαιρετικής καθαρότητας που πουλήθηκε για 9 εκατ. ευρώ.
Είναι ιδιοκτήτης άνω των πέντε πινάκων του Πικάσο, ενός του Φράνσις Μπέικον, ενώ στη συλλογή του διαθέτει και έργο του «αιρετικού» Ζαν-Μισέλ Μπασκιά. Παραμένει ανύπαντρος και όπως έχει δηλώσει, αν δεν αποκτήσει παιδιά θα χαρίσει την περίφημη συλλογή του σε κάποιο μουσείο, όχι πάντως ελληνικό, αφού δεν θέλει η δική του να έχει την τύχη που είχε αυτή του Αλέξανδρου Ιόλα.
Ο Δημήτρης Μαυρομάτης δεν κατάλαβε ποτέ την οικονομική κρίση, έχοντας εξασφαλίσει εδώ και δεκαετίες την οικονομική ευρωστία που του επιτρέπει να τολμά, ειδικά όταν βάλει στο μάτι ένα έργο τέχνης. Οντας ένας από τους πλουσιότερους Ελληνες του εξωτερικού, δεν δίστασε να ελαφρώσει τον τραπεζικό του λογαριασμό κατά 20.260.290 ευρώ προκειμένου να κάνει δικό του έναν Πικάσο σε δημοπρασία του οίκου Christie’s τον Ιούνιο του 2011.
O Ελληνας συλλέκτης απέκτησε τη δημιουργία του διάσημου Ισπανού καλλιτέχνη με τίτλο «Femme Assise, Robe Bleu» που δείχνει την ερωμένη του Πικάσο Ντόρα Μάαρ να κάθεται σε καρέκλα και να προβάρει ένα ροζ καπέλο.
Για το πορτρέτο της Ντόρα Μάαρ ο κ. Μαυρομάτης κονταροχτυπήθηκε με έτερο συλλέκτη το όνομα του οποίου δεν έγινε γνωστό και παρόλο που η αρχική εκτίμηση πώλησης ήταν από 4,5 ως 9 εκατ. ευρώ, η κόντρα ανέβασε στα ύψη την τιμή.
Τελικά μέσω του Τόμας Σεϊντού, τότε επικεφαλής του οίκου στο τμήμα Ιμπρεσιονιστών και Μοντέρνας Τέχνης, ο Ελληνας συλλέκτης απέκτησε τον πίνακα του Πικάσο πληρώνοντας κάτι παραπάνω από 20 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριμένο έργο είναι το τελευταίο απόκτημα της προσωπικής του συλλογής που περιλαμβάνει εκπληκτικά έργα διάσημων ζωγράφων.
Ο Πικάσο το τελείωσε το 1939 και μέχρι τη δημοπρασία των Christie’s είχε εκτεθεί μόλις μία φορά, το 1967, στην γκαλερί Μπεγιελέρ.
Μεθοδικός παίκτης
Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο ευφυής και διορατικός συλλέκτης παρέμενε ήρεμος το βράδυ όπου η ένταση είχε ανέβει κατακόρυφα στην αίθουσα δημοπρασιών του οίκου Christie’s. Οντας γνωστότατος παίκτης και ένας από τους πλέον διάσημους συλλέκτες στον κόσμο, χρειάστηκε να χτυπήσει πάνω από 18 φορές το σπάνιο γλυπτό του Αλμπέρτο Τζιακομέτι με τίτλο «Tete de Diego sur socle», το οποίο εμφανιζόταν για πρώτη φορά σε δημοπρασία.
Κύριος αντίπαλός του ο Βρετανός γκαλερίστας Σάιμον Θίομπολντ, ο οποίος προσπάθησε να αποκτήσει για λογαριασμό του ή για κάποιον πελάτη του το γλυπτό του διάσημου Ελβετού καλλιτέχνη, τα έργα του οποίου πρωταγωνιστούν στο χρηματιστήριο της τέχνης. Το έργο με τιμή εκκίνησης τα 2 εκατ. ευρώ ανέβηκε γρήγορα ψηλά και σταδιακά έμεινε μόνο με δύο διεκδικητές, τον Ελληνα συλλέκτη και τον Βρετανό γκαλερίστα, που τελικά ηττήθηκε από τον Μαυρομάτη, ο οποίος το απέκτησε δίνοντας τελικά 4 εκατ. ευρώ και αποδεικνύοντας για πολλοστή ότι όταν θέλει κάτι θα το αποκτήσει.
